Student Mazlum (26) wacht al op een paspoort sinds zijn geboorte

16 apr 2021 08:02 | Faculteit Digitale Media en Creatieve Industrie

Het is iets waar de meeste Nederlanders niet bij hoeven stilstaan, maar een paspoort biedt je vrijwel alles. Het is je ticket tot een baan, stage, reizen; zonder loop je continu tegen obstakels aan. Dat weet Mazlum Goktas, vierdejaarsstudent Communicatie aan de HvA, van kinds af aan. “Geen paspoort hebben kost veel energie. Het zijn de kleine dingen die pijn doen.”

Mazlum is opgegroeid in het Noordhollandse dorp Hoogwoud; na zijn middelbare school begon hij zijn studie aan de HvA. Hij voelt zich Nederlander, behalve dat zijn leven lijkt op een hindernisbaan, omdat hij geen paspoort heeft sinds zijn geboorte. “Ik loop telkens tegen obstakels aan”, zegt Mazlum over zijn situatie.

Met de opleiding Communicatie kon Mazlum zonder problemen starten, maar verder is hij gewend dat dingen niet vanzelf gaan. Bijbanen en stages zijn bijvoorbeeld lastig te regelen zonder paspoort. “Zo vond ik een goede bijbaan op Schiphol, maar die ging niet door. Een buitenlandstage is niet gelukt; hoe graag ik ook wilde; want een visum regelen duurt voor mij maanden, als het überhaupt al lukt. En zo’n stage wacht niet op jou.”

Tweederangsburger

Het zijn kleine, maar ook grote dingen die niet kunnen: Mazlum mag niet stemmen, kan geen huis kopen, en ook trouwen zit er niet in. “Je voelt je een tweederangsburger”, zegt Mazlum. Ook qua baanperspectief houdt hij een slag om de arm. “Sowieso kan ik bepaalde functies niet bekleden; ik had bijvoorbeeld geen advocaat kunnen worden. Gelukkig volg ik een brede studie. Maar ik durf het ook niet aan om na mijn afstuderen bij een gemeente of publieke instantie te solliciteren."

Generaal pardon, 14 jaar later

Dat Mazlum Communicatie studeert, komt nu wel goed van pas: momenteel probeert hij meer media-aandacht te genereren voor de situatie waarin hij zit; onlangs was Mazlum te zien in EenVandaag. Mazlum maakt deel uit van de 'pardonners'; een groep mensen die in 2007 een ‘generaal pardon’ kreeg. Zij mochten in Nederland blijven, en zouden vijf jaar later ook een paspoort krijgen. Dit nieuws betekende voor hen een enorme opluchting, na jaren onzekerheid.

Jongeren getroffen

Maar in 2009 werd plots een nieuwe regel ingevoerd: om een paspoort te bemachtigen, moesten de ‘pardonners’ een geboortebewijs en paspoort kunnen overhandigen uit het land van herkomst. Een groot struikelblok, zegt Mazlum: “De oudere generatie heeft vaak nog papieren meegekregen, maar voor veel jongeren blijkt het enorm lastig, of zelfs onmogelijk, om aan de juiste documenten te komen. Deze regel treft dus vooral de jongeren, die hier zijn opgegroeid, en al hun hele leven uitkijken naar een paspoort.”

Nóg een onderzoek

Onlangs is een motie aangenomen om deze groep ‘pardonners’ eindelijk het hun beloofde paspoort te gunnen. Maar staatssecretaris Broekers-Knol kondigde vervolgens aan eerst nog onderzoek te willen doen. Mazlum: “Er is al drie keer een onderzoek gedaan, dus de verontwaardiging is groot. Soms vraag ik me af: waarom wordt mij dit niet gegund? Hoe kan iemand hiertegen zijn?”

Kost energie

Het kost enorm veel energie als je geen paspoort hebt, zegt Mazlum. “Je zit altijd in spanning.” En dat duurt voort. “Toen we opgroeiden in Hoogwoud speelde dit al. Het dorp heeft toen veel actie gevoerd; dat was hartverwarmend. In de krantenkop stond toen: Nuri Goktas (mijn vader) is vooral moe. Het is nu 14 jaar later en wij zijn nog steeds moe.”

Teken de petitie

Vluchtelingenwerk is een petitie gestart, ‘een Paspoort voor pardonners’. In totaal zijn 50.000 handtekeningen nodig; je kunt de petitie nog ondertekenen .