Sneller, beter en prettiger herstel van ouderen door GRZPLUS

‘Krachten bundelen en de geriatrische revalidatiezorg verder ontwikkelen. Dat is het doel van GRZPLUS ’, aldus lector Bart Visser. Als lector is hij verbonden aan het lectoraat Oefentherapie-Dagelijks Bewegen! ‘Vanuit de HvA bestond er al langere tijd een waardevolle samenwerking met Zorgcirkel en De Omring, mede rondom de ontwikkeling van heuprevalidatieprotocol Hipper. Een structurele samenwerking, gericht op onderzoek en innovatie in de praktijk, was een logisch gevolg.’ Sinds 2018 doen studenten ieder semester onderzoek binnen het living lab. Vanuit de HvA coördineert Margriet Pol - senior onderzoeker bij het lectoraat Ergotherapie - Participatie en Omgeving - de studentenprojecten. Deze worden door verschillende docenten van diverse opleidingen begeleid. Samen met de professionals van GRZPLUS.

Interdisciplinair werken

‘We begonnen klein’, aldus Pol. ‘Op Omringlocatie Lindendael in Hoorn en Zorgcirkellocatie Westerhout in Alkmaar. Met studenten Oefen- en Ergotherapie, én studenten uit de minor Zorgtechnologie. Inmiddels zijn er ook studenten Voeding en Diëtetiek, Fysiotherapie, ICT en Communicatie & Mediadesign aangesloten. Geriatrische revalidatie leent zich bij uitstek voor interdisciplinair werken. Revaliderende ouderen worden immers door diverse paramedici, zoals een fysio-, oefen- of ergotherapeut, begeleid.’

Studenten doen bijvoorbeeld onderzoek naar de inzet van beeldbellen en sensortechnologie. Of naar manieren om revalidanten thuis zo goed mogelijk te ondersteunen. Pol: ‘Momenteel verwerken studenten de resultaten van een enquête over de mogelijkheden van beeldbellen om de ambulante revalidatie thuis te ondersteunen. In het kader van hun afstudeerproject zetten zij deze uit onder ruim 100 professionals, werkzaam in de geriatrische revalidatie.

De uitkomsten van de verschillende onderzoeksprojecten verspreiden we over de diverse locaties. Daarnaast halen studenten ‘best practices’ op en zoeken zij manieren om deze breed te delen. Een fietslabyrint, dat op een van de locaties enthousiast werd gebruikt, ontbrak op andere plekken. Delen van deze kennis, levert de organisaties veel op.’

HoloLens bij revalidatie

‘In de toekomst ontstaat er een gebrek aan menskracht in de zorg’, vervolgt Visser. ‘Daarom is onze meerjarige onderzoeks-agenda gericht op de ondersteuning van ambulante revalidatie en het toepassen van technologie. Een mooi voorbeeld is het onderzoek van Judy Bakker, ergotherapeut bij Omringlocatie Nicolaas. Na een beroerte krijgen mensen soms te maken met een visospatieel neglect (VSP). Dat betekent dat een revalidant een deel van de ruimte om zich heen niet meer waarneemt. Hij of zij eet zijn of haar bord halfleeg en botst tegen objecten in een ruimte. De huidige training voor revalidanten met een VSP is weinig uitdagend. Judy Bakker ontwikkelde een trainingsmethode met de HoloLens uit de Augmented Reality-bril van Microsoft. De bril voegt virtuele beelden toe aan de werkelijkheid. Ze ontwierp een spel, waarbij revalidanten die de bril dragen op zoek gaan naar schilderijen in hun thuisomgeving. Het leert ze de hele omgeving scannen.’

Aan Bakkers project werkten studenten van verschillende opleidingen mee. Pol: ‘Zij onderzochten welke manieren van trainen er al bestonden en welke geschikt zijn voor training met de HoloLens. Judy gaf naar aanleiding van haar onderzoek zelfs een aantal gastcolleges aan onze studenten.’ Visser: ‘De gedachte is dat niet alleen onze studenten leren van de professionals, maar dat de professionals op hun beurt geïnspireerd raken door onze studenten.’

Aanhaken bij onderzoek

Door de structurele samenwerking haken studenten snel aan bij lopend onderzoek. Visser: ‘Het zorgde er tevens voor dat we afgelopen jaar snel konden reageren op een subsidie-oproep vanuit ZonMw. Zij vroegen de wetenschap ondersteuning bij onderzoek naar revalidatie voor COVID-19-patiënten. Vanuit GRZPLUS was hier al onderzoek naar gedaan. Het project CO-FIT+ ontving hiervoor zelfs de Studio-GRZ-prijs. Wij konden direct voortborduren op dit onderzoek en een thuisprogramma ontwikkelen voor en met COVID-19-revalidanten.

Het project, eCO-FIT+, leverde een behandelprotocol op dat landelijk wordt gebruikt. De sensortechnologie van ‘hipper’ (een bewegingsmonitor die op de broekrand gedragen wordt) registreert hierbij de activiteit van de revalidant en geeft de benodigde informatie aan de behandelaar. Momenteel loopt er een vervolgonderzoek, uitgevoerd door studenten.’

Realistische vraagstukken

Dankzij de samenwerking met de HvA kunnen Omring en De Zorgcirkel aantonen dat ze niet alleen zorg verlenen, maar dat zij óók hun kwaliteit van zorg ontwikkelen. Dat leverde de organisaties onlangs het prestigieuze Topcare-predicaat op.

‘De meerwaarde voor studenten is dat zij in de praktijk werken aan realistische vraagstukken’, aldus Pol. ‘Ze werken zij aan zij met toekomstige collega’s. Veel onderzoeksresultaten worden direct vertaald naar de praktijk. Het is voor studenten heel inspirerend om bij te dragen aan het ontwikkelen van hun eigen vakgebied. Revalidanten vinden het leuk om samen met hen na te denken over passende oplossingen.’

Richting de toekomst willen Visser en Pol nog meer samenwerken. Met andere disciplines en/of living labs. Visser: ‘In het Food Lab HvA wordt bijvoorbeeld smakelijk, eiwitrijk ijs gemaakt. Uitermate geschikt voor ouderen met een eiwitrijk dieet. Wie weet.’