Kenniscentrum Maatschappij en Recht

Hoe blijven we ook na corona meer aan het wandelen en fietsen?

23 mei 2022 09:00

Een grote groep Nederlanders ging in de coronatijd meer lopen of fietsen. Het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat vroeg de HvA te onderzoeken hoe deze positieve veranderingen in loop- en fietsgedrag ook na corona behouden en uitgebreid kunnen worden. De gedragsexperts bij het lectoraat Psychologie voor een Duurzame stad onderzochten hoe je mensen hiertoe aanzet.

Mark (31) woont in het centrum van Rotterdam en liep altijd wel, bijvoorbeeld naar een afspraak of de bioscoop. Maar tijdens corona is hij ook recreatief gaan lopen. Zonder doel, alleen om eruit te zijn. Mark wil dit recreatieve lopen na corona graag voortzetten alleen is hij onzeker hoe hij dat kan doen en vraagt hij zich of hem dat gaat lukken. Want waar haalt hij de tijd vandaan nu er weer van alles mogelijk is?

‘Mark is een fictief persoon. Hij is een van de zes persona’s of profielen die we in ons onderzoek hebben opgesteld op basis van interviews met mensen over veranderingen in hun loop- of fietsgedrag tijdens corona. Per persona hebben we ook kansen en uitdagingen opgesteld inclusief doorkijkjes naar interventies met gedragsveranderingstechnieken’, zegt Krispijn Faddegon, onderzoeker en projectleider bij het lectoraat Psychologie voor een Duurzame stad. ‘Naast deze interviews hebben we ook literatuuronderzoek verricht’, vult gedragswetenschapper bij hetzelfde lectoraat Joyce van Brecht aan over de wijze waarop het onderzoek is verricht.

Veel mensen hebben tijdens de lockdown ontdekt dat een rondje lopen of fietsen een positieve ervaring is. Het is een sociale activiteit die goed is voor je gezondheid en conditie

Krispijn Faddegon, senior onderzoeker

Gedragsverandering

Faddegon en Van Brecht hebben samen met collega’s Eva Post, Gust Langenberg en lector Reint Jan Renes gewerkt aan het rapport: Lopen en fietsen tijdens en na COVID-19. Een analyse van de gedragsfactoren die kunnen bijdragen aan het behoud van het toegenomen loop- en fietsgedrag na COVID-19. Het rapport werd december 2021 opgeleverd aan de opdrachtgever: het ministerie van infrastructuur & Waterstaat. Het ministerie wil meer inzicht krijgen in de manier waarop positieve veranderingen in loop- en fietsgedrag behouden en uitgebreid kunnen worden.

Hoe kan iemand zoals Mark dan geholpen worden om het aangepaste gedrag vast te houden? ‘Veel mensen hebben tijdens de lockdown ontdekt dat een rondje lopen of fietsen een positieve ervaring is. Het is een sociale activiteit die goed is voor je gezondheid en conditie’, zegt Faddegon. Van Brecht voegt toe dat wandelen of fietsen een gevoel van vrijheid geeft. Deze drijfveren vormen aanknopingspunten voor de onderzoekers voor mogelijke gedragsinterventies. Ze hebben per profiel een aantal kansen en uitdagingen gesignaleerd. Zo zou Mark uiteindelijk baat kunnen hebben bij bijvoorbeeld een campagne die erop gericht is om hem aan het prettige gevoel en de voordelen en positieve gevolgen te herinneren van het wandelen. Verder kun je denken aan het wegnemen van bestaande belemmeringen en het uitbreiden van de bestaande wandelroutes, schrijven de onderzoekers in het rapport.

Respondent:

Ik vind dat je gewoon heel Amsterdam zo moet inrichten en dat de lopers en de fietsers alle ruimte hebben. Dat je het op die manier stimuleert.

Concrete oplossingen?

‘We willen graag gedragsinterventies ontwerpen die erop gericht zijn om mensen zoals Mark aan het lopen en fietsen te houden’, zegt Faddegon ‘Met dit onderzoek hebben we in kaart gebracht wat mensen triggert tot ander gedrag. Daarbij hebben we het COM-B model gebruikt (een belangrijk model dat gedragswetenschappers gebruiken: red) en gekeken naar de drie factoren capaciteit, gelegenheid en motivatie die alle drie het uiteindelijke gedrag beïnvloeden. We hopen vervolgens te beschrijven hoe je dat dan doet: Mark helpen om te blijven wandelen en fietsen doormiddel van interventies’, besluit Van Brecht.

Meer weten over het onderzoek?