Kenniscentrum Maatschappij en Recht

A Summer Course to remember

Gepost op: 7 dec 2015

Terwijl het buiten koud en guur is en ik met een kop thee behaaglijk bij de warme kachel zit, denk ik terug aan de hittegolf die ons begin juli dit jaar teisterde. Het was warm in Nederland, heel warm. Maar het allerwarmst was het in Maastricht. En laat dat nu precies de plek zijn waar op dat moment de summer course ‘Health Communication and Health Promotion: Theory and Practice’ van Maastricht University plaatsvond. Een summer course waar ik aan deel mocht nemen omdat gezondheidsbevordering in de jeugdhulp een belangrijk thema is. In deze blog vertel ik alles over deze bijzondere week.

Brasso in nood!

De summer course werd geleid door Hein de Vries, een inspirerende professor in health communication. Daarnaast kwamen er diverse onderzoekers van de afdeling health promotion langs om te vertellen over hun onderzoek. Het vijf dagen vullende programma was intensief, maar afwisselend. Elke ochtend theorie in de vorm van colleges, elke middag toepassing van de kennis door middel van groepsgewijze opdrachten. Al deze opdrachten waren gericht op Brasso. Een land dat met behoorlijk wat gezondheidsproblemen kampt. Van aids en gokverslavingen tot stress op de werkvloer: de Brassianen weten er alles van en zijn dan ook naarstig op zoek naar de beste interventies om deze problemen aan te pakken. Aan de deelnemers van de summer course de nobele taak om Brasso’s redder in nood te zijn, maar hoe? Het I-Plan Model en het I-Change Model bieden raad.

De I van integrated

Het I-Plan Model (De Vries,1989) bestaat uit drie heldere stappen, de ABC’s of planning: A) Analysis: door een needs assessment uit te voeren, factoren die het probleem veroorzaken te achterhalen, de doelgroep af te bakenen, de motieven van deze doelgroep te achterhalen en te bepalen hoe de doelgroep bereikt kan worden. B) Behavioral intervention: door doelen op te stellen, een goed onderbouwde interventie te ontwikkelen en deze te testen. C) Continuation: door samenwerking met belangrijke stakeholders en door het inzetten van verschillende implementatiestrategieën.

Het I-Cange Model (De Vries et al., 2003) legt uit welke factoren een rol spelen bij het veranderen van gedrag. Zo is om te stoppen met roken kennis en awareness nodig over de gezondheidsrisico’s, positieve attitudes ten opzichte van het stoppen, zelfvertrouwen, sociale steun, de vaardigheid om nee te zeggen en ga zo maar door. Het I-Plan en het I -Change Model vatten de kern van gezondheidsbevordering samen en zijn gebaseerd op verschillende psychologische theorieën en modellen. Vandaar de I, die staat voor integrated.

Een mix van culturen

De Engelstalige summer course trok mensen aan van over de hele wereld. Naast Nederland waren Litouwen, Duitsland, Canada, Libanon, Luxemburg, Saudi Arabië, Oeganda en Ghana vertegenwoordigd. Van beleidsmedewerkers bij de Duitse overheid tot docenten aan de Universiteit van Accra. Deze mix van culturen en functies zorgde niet alleen voor gezelligheid, maar was ook zeer leerzaam. Waar veel West-Europese deelnemers er bij het brainstormen over interventiemogelijkheden vanuit gingen dat de meeste mensen over internet beschikken, wezen de deelnemers uit Afrika hen er op dat dit in andere werelddelen niet altijd vanzelfsprekend is. Daar moet men zich soms nog van de meer old school gezondheidsbevorderingstechnieken bedienen, wat een extra uitdaging met zich meebrengt. Want probeer in een land als Ethiopië, dat 26,5 keer zo groot is als Nederland en bijna 97 miljoen inwoners heeft, dan maar eens een gezonde levensstijl te promoten. En hoe zit het met Brasso?

Van Brasso naar Amsterdam

Het gecompliceerde Brasso bestaat gelukkig niet. Maar dat gezondheid niet alleen een probleem is in dit imaginaire land blijkt uit een aantal verontrustende ontwikkelingen op het gebied van gezondheid van Nederlandse kinderen en jongeren. Zo blijft overgewicht onder deze groep alsmaar toenemen. Alleen al in Amsterdam zijn 30.000 (één op de vijf) kinderen te zwaar. Gelukkig staat de gezondheid van kinderen en jongeren hoog op de agenda van de jeugdhulp. Er is een heel scala aan interventies dat tracht de jeugd gezond te laten opgroeien. Zo werkt de Gemeente Amsterdam onder andere samen met de GGD Amsterdam, Amsterdamse scholen en Ouder- en Kindteams aan de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht met als doel: alle Amsterdamse kinderen op gezond gewicht in 2033. Een ambitie die al veel mooie initiatieven heeft opgeleverd, zoals een cursus Positief Opvoeden voor een Gezonde Leefstijl en zogenaamde gezonde Jump-in scholen. Ook de Hogeschool van Amsterdam houdt zich bezig met gezondheidsbevordering, bijvoorbeeld via het speerpuntprogramma Urban Vitality.

Een warm vaarwel

Aan alles komt een einde, zo ook aan de summer course en deze blog. Als afsluiting ontvingen alle deelnemers een certificaat waarmee de week feestelijk werd afgesloten. En na een laatste maaltijd, nam ik plaats in een zeer warme, plakkerige trein om in Noordwestelijke richting terug te reizen naar het mooie Mokum. Waar ik op die zwoele avond het liefst een duik in het IJ had genomen, nestel ik me vandaag met een plaid op de bank. Tijd voor nog een kop thee, of misschien wel warme chocolademelk met slagroom. Al is dat natuurlijk niet zo gezond…