Minder weggooien, meer hoogwaardig hergebruiken

BASSTA Plus

Een goede afvalscheiding is cruciaal voor hoogwaardig hergebruik van reststromen. Maar daar zijn we in Nederland nog niet zo goed in, weet Maarten Mulder. Hij is onderzoeker Circulaire Transitie bij de HvA en coördinator van het project BASSTA Plus. ‘We scheiden gemiddeld maar zestig procent van ons afval; zeker in de stad en bij hoogbouw is er ruimte voor verbetering.’ Volgens Mulder ontbreekt het bewoners nu nog vaak aan de kennis en motivatie om afval te scheiden hoe het hoort.

In BASSTA Plus onderzoekt de HvA met welke (combinaties van) interventies gemeenten ervoor kunnen zorgen dat bewoners hun afval beter scheiden. Er worden verschillende gedragsinterventies onderzocht, zoals een startpakket, het stellen van groepsdoelen, ‘infoquêtes’ en de container als communicatiemiddel. Bewoners worden via veldonderzoek, waarbij interventies in de praktijk worden getest, bij het project betrokken.

Urban Upcycling

Maar met alleen een goede afvalscheiding bij de consument ben je er niet; eigenlijk moet het hele systeem op zijn kop. Er zijn al veel kleinschalige initiatieven voor hoogwaardig hergebruik van reststromen, maar hoe maak je die breed toepasbaar in de hele stad, het hele land of zelfs daarbuiten? Welke partijen moeten daarvoor samenwerken? En welke business-modellen horen daarbij? En hoe kom je tot een eerlijke verdeling van kosten en baten?

In het project Urban Upcycling onderzoekt de HvA samen met het lokale MKB, non-profit organisaties, gemeentes, branchevereniging CBM, IKEA en diverse kennispartners hoe hoogwaardig hergebruik (upcycling) van reststromen in een stedelijke context vorm kan krijgen. De nadruk ligt hierbij op reststromen van meubels en andere interieurproducten. ‘Dit zijn waardevolle spullen en materialen, die nu nog veel te vaak in de verbrandingsoven belanden,’ aldus hoofdonderzoeker en promovendus Marco van Hees.

Circular Wood 4.0

Een branche waarin bij uitstek veel meubilair wordt weggegooid is de horeca. De gemiddelde horecazaak vervangt gemiddeld elke zeven jaar zijn complete interieur, vaak met spullen gemaakt van nieuwe materialen. In het project Circular Wood 4.0 onderzoekt de HvA of en zo ja hoe dit ook anders kan. Dat gebeurt met inzet van computational design en robotproductie. ‘We doen kennis op over zinvolle toepassingen van resthout, en hoe je met robots hout kunt bewerken,’ zegt projectmanager Tony Schoen. ‘We laten hierbij concrete voorbeelden zien van hergebruik.’