Keuzeproces duurzame productverpakkingen onder de loep
Project ‘Goed Verpakt’ doet onderzoek naar verduurzaming van product-verpakkingscombinaties
12 jul 2021 11:39 | Urban TechnologyDuurzaam verpakt voedsel: consumenten vragen erom en bedrijven doen hun best. Maar het is een minder eenvoudig vraagstuk dan vaak wordt gedacht. Gewoonweg al het plastic in de ban doen, blijkt niet de oplossing. De functie van de verpakking moet immers in tact blijven. Een verpakking die inhoud niet vers houdt, schiet zijn doel voorbij. Bedrijven staan dan ook voor vele keuzes over de verpakking van hun producten. Het nieuwe onderzoeksproject ‘Goed verpakt’ brengt dit proces rond product-verpakkingscombinaties in kaart en helpt de foodketen te kiezen voor de meest duurzame opties.
De komende twee jaar onderzoeken HAS Hogeschool, de Haagse Hogeschool (HHS), de Hogeschool van Amsterdam (HvA), het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) en een brede groep aan food- en verpakkingsbedrijven dit keuzeproces. Doel is bedrijven in de hele foodketen te helpen de meest duurzame oplossing te kiezen als het gaat om product-verpakkingscombinaties, bijvoorbeeld een plastic bakje in combinatie met de salade die erin zit.
‘Het gaat ons niet alleen om hoe duurzaam de verpakking is, maar ook om de combinatie met de inhoud’, stelt Antien Zuidberg, lector bij HAS hogeschool en projectleider. ‘Dit kan te maken hebben met de duurzaamheid van de ingrediënten en materialen maar heeft ook te maken met het proces en de verliezen en verspilling in de keten.’ De focus van het project ligt daarbij op product-verpakkingscombinaties in de AGF-sector (groenten en fruit) en kant-en-klaar maaltijden/ maaltijdcomponenten (soepen, maaltijden, snacks).
Duurzame voedselverpakkingen
Maar wat is precies duurzaam als het gaat om voedselverpakkingen? Nikki Groote Schaarsberg, onderzoeker bij de HvA: ‘Duurzame verpakkingsmaterialen bestaan niet. Wel duurzame toepassingen van materialen. Wat de meest duurzame verpakkingskeuze is, hangt af van hoe het product en de verpakking gebruikt worden. Melk voor thuisgebruik verpak je bijvoorbeeld het liefst in een grote verpakking. De melk wordt opgedronken en daarna wordt het lege pak gerecycled. Koffiemelk voor thuisgebruik kan beter in een kleine verpakking. Een grootverpakking haalt vaak de houdbaarheidsdatum niet en wordt dan weggegooid, wat ten koste gaat van de duurzaamheid.’
‘Juist het kijken naar de combinatie van product en verpakking is dus zo belangrijk, terwijl bedrijven en overheden op dit moment vaak nog enkel naar de verpakking kijken’, vervolgt Nikki. ‘Een veel gehanteerde vuistregel is dat de verdeling van de milieu-impact van een product-verpakkingscombinatie 90/10 is. 90% van de impact zit in het product en 10% in de verpakking. Dus als je product verspilt is dat heel erg zonde, omdat die impact op het milieu en de duurzaamheid zo hoog is.’ De consument vraagt om minder plastic, maar door de hoge milieu impact van verspild voedsel is plastic geregeld toch de meest duurzame keuze. Het onderzoek brengt de keuzes waar bedrijven voor staan in kaart en bekijkt ook de meest geschikte manieren voor bedrijven om over deze keuzes te communiceren richting consumenten.
Circulaire ontwerpstrategieën
In het onderzoek maken de onderzoekers gebruik van circulaire ontwerpstrategieën die ook wel bekend staan als de R-Ladder. Antien: ‘Met behulp van REDUCE (verminderen), REUSE en RECYCLE (hergebruiken) en RETHINK (herontwerpen) kunnen we slimme ontwerpen maken die bijdragen aan de duurzaamheid van de verpakking maar ook dat van de product-verpakkingscombinatie in zijn geheel.’ Studenten van de betrokken hogescholen participeren in het project via onderwijsmodules, minors en afstudeeropdrachten.
Deelnemende partijen
Bedrijven en brancheverenigingen die zijn aangesloten bij het consortium zijn: AKSV, Maître, Henri, van Oordt, Eosta, Green Specialties Holland, GreenCo, GetPact, Trioworld, Bunzl, StarCuisine, Treasure Dim Sum Products en Royal Smilde.